етек

етек
… 2. ауыс. Таудың етегіндегі (жазықтағы) ауыл отырған жер, кеңшар орталық д. м. Осы соңғы айдың ішінде бір-ақ рет е т е к к е түстік (Ә. Асқаров, Таңд., 194). Етегіне жел тимеген. Күнәсіз, пәк, абыройлы. – Енді сіз осында тұрасыз. Кешке таман е т е г і н е ж е л т и м е г е н хор қызын әкеп береміз (Д. Рамазан, Жылап аққан., 40). Етегіне отырғызбады. Маза бермейді, тыным таптырмайды. Ал, қайсыбір ауыл қашан мойындары астына келгенше е т е к к е о т ы р ғ ы з б а й д ы (С. Жүнісов, Ақан сері, 2, 172). Етегіне сүрінген… Апама жездем сай. Әйелі де е т е г і н е с ү р і н г е н еріншектің бірі (Ә. Асқаров, Таңд., 366). Етегін жиып алды. Шаруасын бітіріп алды, тамамдады. Қар түскенше шаруаның е т е г і н ж и ы п а л м а қ боп жанталасып жатыр (М. Сқақбаев, Қырық қыз, 10). Етегін кесіп, елден қуу. Ел намысын қорлап, досқа күлкі, дұшпанға таба қылған адамды дүйім жұрт алдында екі етегін кесіп алып, елден қуу дәстүрі. Дүйім жұрт алдында әлгі адамның қылмыстарын мойнына салып, е т е к т е р і н к е с і п, е л д е н қ у а д ы. Бұл етегін кесіп, елден қуу деп аталады (А. Нүсіпоқасұлы, Ағаш бесік., 1, 138). Етек бау. Туырлық етегі жел соққан кезде желпілдеп тұрмас үшін оның ішкі жағының әр жерінен тағылатын, кереге аяғынан байлап қоятын жіңішке бау (Қаз. этнография., 1, 440). Етек тартары жоқ. Баласы жоқ. Сол күнде жетпіс төртте бидің жасы, Қуантып е т е к т а р т а р ж о қ баласы. Пұшпағы қанамаған бәйбішенің, Қайғысыз күн өткізер жоқ шарасы (И. Байзақов, Таңд. шығ., 1, 25).

Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі – Алматы: Мемлекеттік тілді дамыту институты. . 2014.

Игры ⚽ Поможем написать курсовую

Смотреть что такое "етек" в других словарях:

  • етек арқан — (Алм., Балқ.) ау, жылым қанатының астыңғы арқаны. Етек арқан мен жаға арқанның ұзындығы, жуандығы бірдей болуы керек, негізгі күш осыларға түседі. Кейде балықшылар етек деп те атайды …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • етек — зат. 1. Киімнің төменгі жақ бөлігі. 2. Киімнің алдыңғы екі өңірінің шеті …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • етек — (Өзб., Ташк.) мақта теру үшін бір шетін мойынға асып, бір шетін белге байлап алатын төрт бұрышты материал. Бұл әрі арзан, әрі берік матадан тігіледі …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • етек-жеңі түргіт — (Өзб., Ташк.) пысық, епті адам …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • етек-етек — зат. этногр. Қазақтың ұлттық ойындарының бір түрі. Біз е т е к е т е к, белбеу тастамақ, ақсүйек, алтыбақан, соқыртеке, қолүзбек сияқты ойындардың бірінен біріне ауысып жарым түнге дейін ойнаймыз (Н. Қазыбеков, Тұсаукесер, 4) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • етек араласу — (Гур., Есб.) екі қабат болу. Сөйтіп күйеуі жоқта келіні е т е к а р ал а с болып қапты (Гур., Есб.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • етек көйлек — (Алм., Жам.) әйелдердің белден төмен киетін тыс киімі. Мен өткен базарда әйеліме е т е к к ө й л е к сатып алдым (Алм., Жам.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • етек тас — 1. (Маң., Маңғ.) қортпа ауының астыңғы көңгейіне арасы 4 5 метр сайын байлаған тас. Аудың е т е к т а с т а р ы н байқаңдар, түгел болсын! (Маң., Маңғ.). 2. (Қар., Балқ.) жылымды тартпас бұрын су сіңіріп ауырлатып алу үшін қажетті 500 800 грамдық …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • қос етек — Етегіне желбір жүргізген, сәнді көйлек …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • қос етек көйлек — Ескі үлгімен екі қатар желбіршек салып тігілген көйлек …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»